16 september, woensdag

Allereerst een vraag aan PP: hoe is het met Marja, gaat ze komend weekend weg of is ze al in Lissabonm geweest? In ieder geval sterkte met de voet!!

voor Erik: wij schrijven rustig verder, zodat jij je niet hoeft te vervelen.

Zo, nu ons verdere verslag.
Na het pizza-avontuur gisterenavond zijn we vanochtend om 7.45 uur opgestaan. Ontbijt (niet al te veel want onze magen beginnen toch wel een bepaalde mate van slijtage te ondergaan) en om 9.15 uur met 4 taxi's (hele groep ging mee) naar het Oeleg Beg Observatorium.
We hopen dat jullie alles goed gelezen hebben en weten wie Oeleg Beg is, voor degene die dat niet meer weten: oeleg Beg is de troonsopvolger van Timoer Lenk (wie dat is leggen we NIET meer uit).
Oeleg hield meer van de wetenschap dan van besturen. "relegie verdwijnt, koninkrijken kunnen vallen, maar het werk van wetenschappers blijft eeuwig". Dit is hem niet in dank afgenomen mn door de geestelijken. In 1449 is hij in een hinderlaag vermoord. Zijn hoofd en overige lichaamsdelen zijn begraven in het mausoleum van Timoer Lenk (zie verslag dinsdag).
Maar voor dat hij is vermoord heeft Oeleg Beg heel wat wetenschappelijk werk verricht. Wij zijn bij de overblijfselen van zijn observatorium geweest. Het enige dat nog zichtbaar is, is een soort marmeren circkelvormige rail aangelegd op een kunstmatige heuvel. Hier stond een 30 m hoog observatorium waarvan dus de marmeren "rail" nog over is. Deze railstaat exact in de noord-zuid richting. Oeleg Beg heeft mbv deze rail en een karretje de lengte van 1 jaar tot 0- 57 sec. precies bepaalld. Het heeft daarna nog eeuwen geduurd voordat betere en nauwkeurigere berekeningen gemaakt zijn. Ook heeft hij uitgebreid studie verricht naar de sterren en sterrenbeelden (opsteller van de sterren catalogus). Al zijn manuscripten zijn begin 19e eeuw in Londen vertaald, waarbij men verbaasd was hoeveel deze man allemaal onderzocht had.
Daarna te voet door richting Sjah-i-Zinde, een zeer oude begraafplaats. De eerste graven (kleine mauolea) stammen uit 676. De meeste rondom de tijd dat Timoer Lenk en Oelog Beg geleefd hebben. Sjahr-i-Zinde is uniek, nergens is de ontwikkeling in architectuur en decoratieve kunst tussen 1300 en 1900 zo duidelijk te zien als hier. Het is voor moslims een heilige plaats, er ligt Koessam Ibn Abbas begraven, de neef van profeet Mohammed.
In principe zou de entree gratis zijn, echter ook hier was weer een wijzing, er moest betaald worden, wij liepen gewoon door, voor een begraafplaats betaal je immers niet.
De entree gebouwen zijn van begin 19 eeuw, niet zo interessant. De trap op en vervolgens werkelijk prachtige kleine graftombes in kleine mausolea links en rechts van trap en smalle straat. Van buiten volledig versierd met de meest mooie figuratieve kunst en binnen mooi beschilderd. De laatste jaren is er wel wat opknapwerk geschied. Langs deze smallle straat lagen zo verschillende mausolea met koepels en minaretten. Ook de pisjtakken (voorgevel poortgebouw) waren weer zeer mooi en bewerkt.
Het eindigde met de graftombe van Koessam Ibn Abbas. Deze tombe is zelfs niet door Djengis Kahn verwoest. Hier werd door de moslims gebeden. Het was werkelijk een zeer mooi complex. Blij dat we dit gezien hebben. Wederom voldoende foto's van gemaakt.
Daarna door naar de bazaar (markt). Hier een drukte van belang, veel geluid, kleuren produkten en gedoe. altijd weer een belevenis om hier rond te lopen en de geuren op te snuiven.
Tot slot nog naar de Bibi Khanynm moskee. Bibi was de vrouw van Timoer. Ter ere van haar is deze moskee in 1399 gebouwd (in opdracht van Timoer Lenk). Hij is 167m bij 109 m met op iedere hoek een minaret. Voor haar tijd de grootse moskee, het moest met haar grandeur iedere andere moskee overtreffen in Centraal Azie. De moskee raakte echter al snel in verval, vanwege aarbevingen maar ook omdat hij te snel was gebouwd/de fundering niet goed zou zijn geweest. De hoofdkoepel is 40 m hoog en 33 m in doorsnede. In het midden van de binnenplaats (64 bij 76 m en was volledig bekleed met marmer) staat een gigantische lessenaar/koranhouder van steen waar de koran ingelegd kon worden. Vanaf de 4 minaretten zou de tekst leesbaar zijn. Momenteel wordt druk aan restauratie en herbouw gewerkt. Alles in dit land wat met Timoer Lenk te maken heeft, krijgt de volle aandacht. Oezbekistan is op zoek naar een gezamenlijk verleden, en Timoer is het symbool van het verenigd Oezbekistan geworden.

Daarna door een nieuwe winkelstraat terug gelopen naar het Registanplein. Onderweg op een binnenplaats op een typisch Oezbeeks tuinsetje groene thee gedronken met Oezbeekse zoetigheid. Lekker relaxed onder een abrikozenboom. Voor 1,5 EURO waren we weer het mannetje/vrouwtje. Daarna nog even het Registanplein bewonderd. Het blijft een zeer fraai plein waar de gebouwen ieder moment weer anders lijken, afhankelijk van de zon.
Eerst gaan internetten. Daarna op hoek van straatje hotel heerlijk op balkon terras cola gedronken en gerelaxed. Carla kwam er nog bij en vervolgens nog meerdere van de groep. Om 18.00 uur even naar hotel, opfrissen en wat rusten. Om 19.30 uur op dezelfde plek (maar nu beneden) wat sjaslik gegeten. Zeker geen culinaire weldaad.
Om 22.00 uur in bed, vroeg vanwege een lange reisdag morgen.

Bedankt voor alle reacties, tot morgen/overmorgen in Tasjkent, de hoofdstad van Oezbekistan met 2,3 mln inw.